Motivasyon Bilimi: Beynimizi Dopamin Patlamasıyla Nasıl Etkileyebiliriz?
Motivasyon, etkisi en çok tartışılan konulardan biri. Özellikle sürdürülebilir bir mekanizmaya sahip olmaması, inişli çıkışlı bir yapıya sahip olması gibi konuları eleştirilirken; etkisi altındayken bakış açımızı değiştiren ve birçok konuda ilerlememizi sağlayan önemli bir unsurdur.
Bu yüzden aranılan motivasyonu bulmanın yanında motive kalmak da büyük bir sorun haline geliyor.
Şunu kabul etmeliyiz ki, her işi yapmak için motivasyona ihtiyacımız vardır. Günümüzün en yaygın gündelik yaşam problemlerinden olan erteleme hastalığının da esas kaynağı motivasyon eksikliğinden geliyor.
Belirli bir motivasyona sahip insanların dur durak bilmeksizin ilerlemesinin birçok örneğini görmüşüzdür. Peki bu insanların beyni nasıl çalışıyor? Motivasyon beyni nasıl etkiliyor? Beynimizde nasıl dopamin patlamaları gerçekleştirebiliriz? Yakından bakalım.
Motivasyonun Başlangıç Hikayesi
Motivasyonun kaynağını bulmak için nörotransmitterlerin önemli bir kavram olduğunu bilmeliyiz. Nörotransmitterler, bizi uyanık ve görevde tutmak için kimyasal mesajlar oluşturur ve bu kimyasal mesajlar beynimize taşınır. Ardından bütün bedenimiz bu etkiyi hissetmeye başlar.
Motivasyon biliminde başrol oynayan nörotansmiter ise dopamindir. Dopamin, kimyasal sinyal olarak bir nörondan diğerine geçer ve bu iki nöron arasında sinaps içindeki çeşitli reseptörlerle etkileşir.
Motivasyon konusunda hangi yoldan dopamin alındığı belirleyici bir unsurdur. Dopamin birçok yoldan gelebilir: Mezolimbik yol, mezokortikal yol, nigrostriyatal yol, tuberoinfundibüler yol gibi. Ancak ödül merkezi için en önemli dopamin yolu mezolimbik yoldur.